Erken Devir Türk Sanatının Kaynakları

Erken Devir Türk Sanatının Kaynakları

Yrd. Doç. Dr. Ayşegül DEMİRBULAK

      Uygur kültürüne ait yalın formlu heykelcik ve masklar (Kızıl’daki diz çökmüş oturan erkek, Sorçuk’daki fil başı ve at başı) Uygur fresklerindeki detaycı ve portre kaygısı güden tasvirler (Sorçuk kadın ve erkek Uygur vakıfçıları, prens ve prensesler, Bezeklik Uygur vakıfçıları) yüzlerce yıl varlığının korumuş Osmanlı minyatür sanatına yön, konu ve tipoloji veren ilk örneklerdir. Sözü edilen eserlerdeki ortak payda sadelik ve gerçekliktir ki İslam ülkeleri arasında Osmanlı minyatür sanatının ayırt edici özelliği de yalın çizgileri ve realist anlatımıdır. Türk Sanat Tarihi’ndeki ay yüzlü, badem gözlü ve zülüflü Uygur tipleri, yüzyıllarca minyatürlerde yaşayacak olmaları bakımından önemlidir. Uygur minyatür sanatının başlangıcı olan Maniheist kitap resimlerindeki kıvrıkdallar, müzikli eğlence sahneleri, Uygur katip ve rahipleri Türk-İslam minyatür sanatının kaynaklarıdır. (Altun, 1988, s.7) Uygurların kıvrıkdal tezniyatı Türk-İslam çinilerindeki bitkisel motiflerin ilk örneğidir. Uygur resim sanatında ellerinde çiçek tutan figürler, Osmanlı minyatüründe özellikle padişah portrelerinde repertuara mendilin de eklenmesi ile birlikte yaşamaya devam etmiştir.
Hepsi : Makale İçin Tıkla

Resimler : Uygur Duvar Resimleri, Bezeklik ve Kızıl Mağarası, Asya Medeniyetleri Müzesi Dahlem-Berlin Almanya
Detaylar İçin Tıkla