Oğuz Boyları Araştırmaları Dizini
Boz-Oklar: Dış Oğuzlar da denip, Sağ kolu teşkil ederler.
1. Gün-Alp/Gün-Han: Sembolü şâhin. Oğulları:
2. Ay-Alp/Ay-Han: Sembolü kartal. Oğulları:
3. Yıldız-Alp/Yıldız Han: Sembolü tavşancıl. Oğulları:
Üç-Oklar: İç Oğuzlar da denilip, sol kolu teşkil ederler.
1. Gök-Alp/Gök Han: Sembolü sungur. Oğulları:
2. Dağ-Alp/Dağ Han: Sembolü uçkuş. Oğulları:
3. Deniz Alp/Deniz Han: Sembolü çakır. Oğulları:
***
***
Oğuzlarla ilgili diğer bilgiler:
Oğuzlar, Oğuz Boyu Bugün; Türkiye, Balkanlar, Azerbaycan, İran, Irak ve
Türkmenistan’da yaşayan Türklerin ataları olan büyük bir Türk boyu.
Oğuzlara, Türkmenler de denir.
Oğuz kelimesinin türeyişiyle ilgili çeşitli fikirler ileri sürülmüştür. Kelimenin boy, kabile mânâsına gelen “Ok” ve çokluk eki olan “z”nin birleşmesinden “Ok-uz” (oklar, koylar) anlamında olduğu ileri sürüldüğü gibi, oyrat (haşarı,
yaramaz) kelimesinin eş anlamlısı olduğunu iddiâ edenler de vardır.
Ancak kelime, Anadolu ağızlarında “halim selim, ağırbaşlı” mânâlarına da
kullanılmaktadır. Arap kaynaklarında ise “guz” veya “uz” şeklinde
geçmektedir.
İlk
zamanlar Üçok ve Bozok adlarıyla iki ana kola ayrılmış olan Oğuzlar,
daha sonraki devirlerde, Dokuz Oğuz, Altı Oğuz, Üç Oğuz adlarında
boylara da ayrıldılar. Oğuzlar, yirmi dört boydan meydana gelmişti.
Bunlardan on ikisi Bozok, on ikisi Üçok koluna bağlıydı. Tarihçiler,
hazırladıkları cetvellerde Oğuz boylarının adlarını, sembollerini ve
ongunlarını (armalarını) göstermişlerdir. Buna göre, Bozoklar; Kayı,
Bayat, Alka Evli, Kara Evli, Yazır, Dodurga, Döğer, Yaparlu, Afşar,
Begdili, Kızık, Kargın; Üçoklar ise; Bayındır, Peçenek, Çavuldur,
Çepnî, Salur, Eymur, Ala Yundlu, Yüreğir, İğdir, Büğdüz, Yıva, Kınık boylarına ayrılmışlardı. Bugün Türkiye’de yirmi dört Oğuz boyuna ait işaret ve yer adlarına çok rastlanmaktadır.
Oğuz adına ilk defa Yenisey Kitabelerinde rastlanmaktadır. Barlık Irmağı yöresinde bulunan bu kitabelerde; “Altı Oğuz budunda” sözü yer almaktadır. Öz Yiğen Alp Turan
adlı bir beye ait olan bu kitabelerin yazıldığı devirde, Oğuzlar,
Göktürkler’in hakimiyeti altında altı boy hâlinde Barlık Irmağı
kıyılarında yaşamakta idiler.
Türk Asya
Oğuz Boyları Araştırmaları Dizini
Reviewed by Türk Asya
on
Cuma, Haziran 06, 2014
Rating:
Reviewed by Türk Asya
on
Cuma, Haziran 06, 2014
Rating:
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder