Mısır ve Kuman/Kıpçak Türkçesi

MISIR KUMAN/KIPÇAK TÜRKÇESİ

Kuman (Kıpçak) diliyle meşgul olmak istediğimiz zaman, bu işe gerekli malzemeyi, bilhassa üç yerde:

1. Macaristan'da,

2. Dest - i Kıpçak ve civarında,

3. Mısır'da aramaklığımız icabeder.

Kıpçak dil yadigârlarının üçüncü bulunuş yeri Mısır'dır. Mısır'da Kölemen sülâlesinin teessüsü, bu sülâlenin hâkimiyeti altında bulunan Arap halkın birçoğunu hâkim sınıfın dilini öğrenmeğe teşvik etmiştir. Bunun için Araplara mahsus olmak üzere Mısır Kıpçak ağzının kelime haznesini ihtiva eden birçok dil kitabı hazırlanmıştır. Hattâ bu dil kitaplarından maada Kölemen sülâlesi devrinden birçok oradaki Araplar için değil, fakat doğrudan doğruya hâkim sınıf için Kıpçak dilinde hazırlanmış, bilhassa bediî mahiyetteki eserlerden de haberdarız. Bittabi bu nevi eserler Mısır Kıpçak ağzının araştırılmasında büyük bir önem taşımaktadır. Bütün bu dil kitapları ve diğer dil yadigârları vaktiyle 'Die mameluk - kiptschakischen Sprachstudien und die Handschriften in Stambul' adlı makalemizde (KCsA. III, 77-83) tarafımızdan toplanmıştı ve onun için burada sözü fazla uzatmamak maksadiyle okuyucunun bu makaleye müracaat etmesini rica ederiz.